یکی از دلایلی که افراد به سمت رشته‌های مهندسی سوق پیدا می‌کنند اخذ پروانه نظام‌مهندسی است. همین امر سبب شده سؤالات زیادی دررابطه‌با اخذ این مدرک در ذهن بسیاری از افراد شکل بگیرد. امروز در این نوشته می‌خواهیم برای شما عزیزان به‌صورت کامل هرآنچه که در این باره لازم است بدانید را شرح دهیم و از همه مهم‌تر به بررسی شرایط ارتقای پایه نظام‌مهندسی از ۱ به ارشد بپردازیم.
رشته‌های مهندسی که می‌توانند در آزمون نظام‌مهندسی شرکت کنند:
در ابتدا باهم بررسی کنیم که چه رشته‌هایی قادر به اخذ نظام‌مهندسی هستند. به‌صورت کلی ۷ رشته مهندسی زیر می‌توانند در آزمون نظام‌مهندسی شرکت کنند:
- مهندسی عمران
- مهندسی معماری
- مهندسی برق
- مهندسی مکانیک
- مهندسی ترافیک
- مهندسی شهرسازی
- مهندسی نقشه‌برداری
رشته‌های مرتبط به این رشته‌های اصلی نیز در صورت داشتن شرایط لازم می‌توانند در آزمون نظام‌مهندسی شرکت کنند. (منظور از رشته مرتبط یعنی بیش از ۷۰درصد محتوای آموزشی آن رشته با رشته‌های اصلی گفته شده مطابق باشد.)
شرایط دریافت پروانه ارشد نظام‌مهندسی
دریافت پروانه ارشد نظام‌مهندسی دارای یک سری شرایط است که باید آن را حتماً رعایت نمایید؛ در غیر این صورت شما مجاز به دریافت پایه ارشد نخواهید بود؛ دریافت این پایه نیازمند تجربه بالایی است و اگر تازه وارد این عرصه شده‌اید بهتر است که فعلاً دریافت پایه ارشد را فراموش نمایید.
از جمله شروط اصلی دریافت پایه ارشد این است که شما حتماً باید پایه 1 خود را دریافت نموده باشید؛ هنگامی که شما در آزمون نظام‌مهندسی پذیرفته می‌شود برای شما یک پروانه نظام‌مهندسی پایه 3 صادر خواهد شد؛ در حال حاضر پروانه پایه 3 کمترین ارزش را در بازار کار دارد.
حال شما باید قدم‌به‌قدم پایه خود را ارتقا داده و از پایه 3 به 2 برسید؛ لازم ب ذکر است که حداقل باید از دریافت پایه 3 شما 4 سال گذشته باشد تا بتوانید برای دریافت آن اقدام نمایید؛ پس از دریافت پایه 2 باید نسبت به اخذ پایه یک اقدام کنید که این موضوع نیز نیازمند گذشت 5 سال از زمان دریافت پروانه پایه 2 شما است.
حال که پایه یک را دریافت کردید پس از گذشت 6 سال می‌توانید نسبت به دریافت پایه ارشد نیز اقدام نمایید؛ لازم به ذکر است که در این مرحله دیگر نیازی به درخواست صدور پروانه نیست و این درخواست در سامانه به‌صورت سیستمی در پورتال ثبت خواهند شد.
به‌طورکلی اگر بخواهیم همه این سال‌ها را با هم جمع بزنیم شما حداقل به 24 سال زمان و تجربه نیاز خواهید داشت تا بتوانید به پایه ارشد نظام‌مهندسی دست پیدا کنید؛ زیرا برای اخذ پایه ارشد نظام‌مهندسی حداقل باید 18 سال از زمانی که مدرک کارشناسی خود را دریافت نموده اید گذشته باشد.
در مرحله آخر نیز نیاز است که حتماً در دوره‌هایی که اعتبار دارند شرکت نمایید تا بتوانید در آزمون داخلی شرکت کنید؛ لازم به ذکر است که همه دوره‌ها برای ارتقا پایه معتبر نیستند و شما باید حواستان به این موضوع باشد؛ شما باید دوره‌های معتبر متناسب با رشته خود را پیدا کرده و در آن‌ها شرکت نمایید.
برای ارتقا پایه نیاز است که آزمون خاصی بدهیم؟
شما برای اینکه بتوانید پایه نظام‌مهندسی خود را ارتقا دهید لازم نیست که امتحانی همچون امتحان اولیه دریافت پروانه نظام‌مهندسی بدهید؛ در اینجا اولویت ارتقا صرفاً شرکت در دوره‌های معتبر و کسب امتیاز است؛ کسب امتیاز اصلی‌ترین مؤلفه برای تأیید ارتقای پایه شما خواهد بود.
به‌طورکلی شما برای ارتقای پایه 1 به ارشد نیازمند دریافت 600 امتیاز هستید؛ شرکت در دوره‌ها و موفقیت در آن‌ها هر کدام امتیاز خاصی را برای شما به ارمغان خواهد آورد؛ بر اساس مصوبه ها به همه داوطلبان ارتقا پایه 200 امتیاز اهدا خواهد شد و شما تنها نیاز به کسب 400 امتیاز دارید.
شما وقتی در هر دوره شرکت می‌کنید در پایان هر دوره از شما یک امتحان داخلی گرفته می‌شود تا میزان یادگیری شما را از دوره شرکت شده بسنجند؛ اگر شما بتوانید در امتحان داخلی دوره‌ها موفق شوید و نمره قبولی را کسب نمایید امتیاز دوره برای شما لحاظ خواهد شد.
همچنین لازم است بدانید که هر دوره‌ای که شرکت می‌کنید دارای اعتبار زمانی خاصی است و تا اعتبار آن تمام نشده می‌توانید از امتیاز آن برخوردار باشید؛ معمولاً به طور تقریبی هر دوره‌ای که شرکت می‌کنید 3 سال اعتبار خواهد داشت و پس از سه سال باید مجدد در دوره شرکت نموده و امتیاز آن را دریافت کنید.
همچنین اگر شما در شاخه‌های مختلف رشته خود پروانه نظام‌مهندسی دارید نمی‌توانید هم‌زمان از یک دوره برای ارتقا بخشیدن همه آن‌ها استفاده نمایید؛ لازم است بدانید شاخه‌های نظارت و اجرا با یکدیگر متفاوت بوده و دوره‌هایی که نیاز است در هر کدام شرکت کنید نیز متفاوت است.
البته که در این زمینه نیز استثنایی وجود دارد که شامل داوطلبین رشته برق و معماری می‌شود؛ در این دو رشته شاخه‌های نظارت، طراحی و اجرا شباهت‌های زیادی به هم دارند و داوطلبان می‌توانند با شرکت در یک دوره در هر سه‌شاخه امتیاز موردنیاز خود را کسب نمایند.
دوره‌ای که فاقد تاریخ اعتبار است
در بحث ارتقا پایه پروانه نظام‌مهندسی برخی از دوره‌ها وجود دارند که دارای میزان اعتبار خاصی نیستند؛ این بدین منظور است که پس از شرکت در دوره می‌توانید هر وقت که بخواهید از امتیاز آن استفاده کنید؛ زیرا اعتبار این دوره هیچ‌وقت باطل نخواهد شد.
در حال حاضر دوره HSE با کد 811 دوره‌ای است که فاقد اعتبار بوده و شما می‌توانید هر زمان که دوست داشتید در این دوره شرکت کنید؛ این دوره با استناد بر بخشنامه وزارت راه و شهر سازی کشور به عنوان یک دوره فاقد اعتبار شناخته شده است.
البته دوره HSE کد دوره‌های مختلفی دارد؛ برای مثال کدهای 822 و 816 نیز جزو دوره‌های HSE هستند؛ در چنین شرایطی داوطلبان فکر می کنند که همه دوره‌های مربوط به این عنوان فاقد تاریخ اعتبار هستند که این درست نیست و این استثنا فقط برای کد 811 مورد استفاده است.
لازم است بدانید کدهای 816 و 822 جزو دوره‌های ضروری هستند؛ اگر قصد ارتقا شاخه در صلاحیت اجرا را دارید حتماً باید در این دوره‌ها شرکت کنید؛ همین ضرورت باعث شده تا به منظور آپدیت ماندن سطح علمی این کلاس ها و داوطلبین تاریخ اعتبار این دوره‌ها 3 ساله باشد و پس از 3 سال اعتبارش را کامل از دست بدهد.
همچنین بر اساس آیین‌نامه‌ها شما در هنگام تمدید پروانه نظام‌مهندسی خود نیز می‌توانید از اعتبار دوره‌ها استفاده نمایید؛ بر اساس قوانین مندرج شده شخص می‌تواند در حین تمدید به ارتقا پایه پروانه نظام‌مهندسی خود نیز مشغول باشد و هیچ مانع قانونی در این زمینه وجود ندارد.
دررابطه‌با تمدید پایه ارشد باید اعلام کنیم که هر متقاضی پس از پایان اعتبار پروانه حداکثر یک ماه مهلت خواهد داشت تا نسبت به تمدید پروانه خود اقدام نماید؛ برای تمدید نیازی به امتحان یا شرکت در دوره مجدد نیست و با بارگذاری مدارک خواسته شده می‌توانید پروانه نظام‌مهندسی جدید خود را دریافت نمایید.
آیا دریافت پروانه پایه ارشد نظام‌مهندسی سودی دارد؟
در حال حاضر پایه ارشد باارزش‌ترین پروانه نظام‌مهندسی را دارد؛ زیرا کسی که این پایه را دریافت می‌کند در کار خود حرفه‌ای بوده و تجربه بالایی نیز دارد؛ به همین دلیل در فضای کاری از ارزش و احترام بالاتری برخوردار است.
مسلماً با دریافت پایه ارشد درآمد شما نیز افزایش خواهد یافت و می توانید به واسط همین پروانه تعرفه‌های کاری خودتان را افزایش دهید؛ بدون شک افراد مختلف زیادی هستند که به دنبال شخصی با پروانه پایه ارشد نظام‌مهندسی هستند تا بتوانند پروژه‌های خود را با خیالی راحت به آن بسپارند.
شما می‌توانید بدون اینکه در کار و پروژه‌های خود مشکلی ایجاد کنید رفته‌رفته تجربه خودتان را افزایش دهید و قدم‌به‌قدم به پایه ارشد نزدیک‌تر شوید.
جمع‌بندی
در نهایت با شرایط ارتقا پایه نظام‌مهندسی از 1 به ارشد با شما همراه بودیم؛ در صورتی که همچنان می خواهید پایه نظام‌مهندسی خود را ارتقا دهید نیاز است که به شرایط و ضوابطی که ذکر شد پایبند باشید؛ به‌طورکلی دریافت پایه‌ی ارشد نظام‌مهندسی نیز کار راحتی نیست و بهتر است که خودتان را با هر چالشی آماده کنید؛ اما از آنجایی که پروانه پایه ارشد نظام‌مهندسی از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار است و کارایی های بسیاری دارد؛ ارزش دارد که برایش وقت بگذارید و به نتیجه برسید.
جدول جمع‌بندی
سؤالات متداول
چرا باید نسبت به ارتقا پایه نظام‌مهندسی اقدام نمود؟
پایه نظام‌مهندسی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و می‌تواند تجربه و علم شما را مورد نمایش قرار دهد؛ بدون شک هر کسی که پایه نظام‌مهندسی پایه ارشد دارد در نگاه اول به نظر می‌آید که علم بیشتری نسبت به کسی که پایه 3 دارد داشته باشد.
آیا می‌توان به‌یک‌باره از پایه 3 به ارشد رسید؟
این سؤالی است که خیلی از افراد دارند و متأسفانه جواب آن خیر است؛ ارتقا پایه به‌یک‌باره صورت نمی‌گیرد و نیازمند صبر و تلاش بسیار است و شما باید پایه‌ها را دانه به دانه پشت‌هم گذاشته تا در نهایت به پایه ارشد دست پیدا کنید.
به‌طورکلی چند پایه در نظام‌مهندسی وجود دارد؟
در حال حاضر 4 پایه برای گواهی نظام‌مهندسی شناخته شده که شما می‌توانید با تلاش نسبت به دریافت هر کدام از آن‌ها اقدام نمایید؛ پایین ترین پایه پایه 3 و ارزشمند ترین پایه ای که می‌توانید در پایان دریافت کنید نیز پایه ارشد است.
