سازمان نظام مهندسی به منظور تامین نیروهای متخصص و مشارکت مهندسان و صاحبان مهارت های فنی در سراسر کشور برای پیشبرد اهداف خود در زمینه توسعه و نوسازی فنی، اقدام به برگزاری آزمون نظارت و اجرا نظام مهندسی می کند. آزمون نظام مهندسی هر ساله در دو نوبت نمیسال اول و دوم برگزار می شود.

این آزمون بصورت کتاب باز است و در آزمون هایی که به صورت کتاب باز برگزار می‌شود، شرکت کننده‌ها باید بتوانند از منابع موجود و همراهشان به بهترین شکل استفاده کنند و در زمان تعیین شده به سوالات و تست ها پاسخ دهند. لازم نیست که پاسخ تمام مسائل و مشکلات پیش رو را از حفظ بدانند، اما باید نحوه مواجهه با هر مشکل و مسئله را بلد بوده و با استفاده درست از منابع همراه، راه رسیدن به جواب درست را تشخیص دهند. داوطلبان شرکت کننده در آزمون نظام مهندسی باید علاوه بر تسلط کافی بر قوانین و مقررات ملی ساختمان در رشته مخصوص به خود، از مباحث تخصصی رشته آزمونی خود نیز  آگاهی لازم را داشته باشند.

راه های امادگی برای آزمون نظارت و اجرای  نظام مهندسی

برای شروع کسب و آمادگی کامل، چند مرحله که زمینه‌ی یک مطالعه حرفه‌ای را مهیا می‌کند به قرار زیر است:

1. تهیه نسخه فيزيكي آخرین ویرایش منابع آزمون
2. بودجه بندی سوالات هر مبحث
3. مطالعه دقیق، مفهومی و اصولی مباحث
4. های لایت نکات مهم، علامت گذاری، حاشیه نویسی و برچسب زدن صفحات مهم
5. بجای کتاب‌های کلیدواژه‌‌، یادگیری حرفه‌ای و اصولی
6. بررسی ارتباطات بین مباحث مختلف
7. بررسی تست های سال‌های گذشته و تست های تألیفی

مرحله اول: تهیه نسخه فيزيكي آخرین ویرایش منابع آزمون نظارت و اجرای معماری

آخرین ویرایش منابع آزمون نظارت و اجرا که در آزمون های نظام مهندسی مطرح می شوند در سایت مقررات ملی ساختمان به آدرس www.inbr.ir درج شده است. سؤالی که در اینجا پیش می آید این است که در صورتی که یکی از مباحث مقررات ملی ساختمان چاپ و ویرایش جدید شود، چه باید کرد؟

پاسخ این سؤال را می توان در سایت مقررات ملی ساختمان جست و جو کرد و به جواب قطعی رسید. ولی به طور معمول تا شش ماه بعد از چاپ مبحث جدید، اگر آزمون نظام مهندسی برگزار شود همچنان مبحث قبلی، ملاک عمل است. ناگفته نماند که برای مباحث هفت و یازده در آزمون شهریور 1401، شرایط به گونه ای متفاوت رقم خورد و تنها بعد از دو هفته از چاپ مباحث گفته شده در آزمون، از این دو مبحث سؤال مطرح شد. به همین دلیل تأکید بر این نکته است که سایت مقررات ملی ساختمان، ملاک عمل باید باشد.

مرحله دوم: بودجه بندی سؤالات سال های گذشته

اینکه هر یک از مباحث و منابع آزمون نظارت و اجرای نظام مهندسی چه سهمی از تعداد سؤالات را دارند بودجه بندی نامیده می شود و در مشخص کردن منابع مهم تر بسیار ضروری است. بعنوان مثال برای رشته معماری مباحث سه و چهار معمولاَ بیشترین سهم سؤالات را در سال های گذشته به خود اختصاص داده اند. پس اگر داوطلب آزمون نظارت و اجرای رشته ی معماری، وقت بیشتری روی این دو مبحث بگذارند، قطعاً نتیجه بهتری نسبت به فردی خواهند گرفت که بیشتر روی مباحث بیستم و بیست و یکم وقت گذاشته است. در تصویر زیر به طور کامل تعداد سؤالات مطرح شده از سال های 1395 تا 1401 در آزمون نظارت معماری مشخص شده است.

مرحله سوم: مطالعه روزنامه وار و های لایت کردن و سپس مطالعه دقیق های لایت ها

مطالعه ی روزنامه وار در مرور اول باعث می شود آشنایی کلی با مبحث ایجاد شود و مطالب و اعداد مهم توسط ماژیک فسفری هایلایت  شده و در مرورهای بعدی تنها هایلایت ها با دقت مطالعه شوند. البته ترسیم کردن بخش هایی از مباحث که درک مطلب را بالا می برد نیز ضروری است. مباحثی مانند سوم، چهارم، پانزدهم و بیست و یکم جزو مهمترین مباحث ترسیمی آزمون نظارت و اجرا هستند.

روش درست هایلایت کردن، حاشیه نویسی، تیتر نوشتن و تکمیل جزیی فهرست مطالب از جمله مواردی هستند که اگر دقیق و صحیح انجام شود، سرعت تست‌زنی را در جلسه آزمون را افزایش می‌دهند.

مرحله چهارم: عدم استفاده از کلیدواژه

با توجه به اینکه طراحی تست های آزمون های اخیر نظارت و اجرا بصورت مقایسه ای، درکی و مفهومی شده است، عملاً کتب کلید واژه، نمی توانند کاربردی داشته باشند. در سال های قبل آزمون مهر 96، تست ها بصورت تک جزیی طراحی می شد بطوریکه با مراجعه به یک کتاب، می شد پاسخ تست را تشخیص داد و همین عامل بهانه ای برای بوجود آمدن کتب کلید واژه شد. ولی در دوره های اخیر، طراحی تست ها به سمتی رفت که با مقایسه ی دو یا چند صفحه از یک مبحث و یا مقایسه ی حتی دو مبحث، تست ها طراحی شد و عملاً کاربرد کتب کلید واژه را غیر ممکن کرد.

مرحله پنجم: رابطه بین دو یا سه مبحث با یکدیگر

یکی از موضوعاتی که از سال 1396 در آزمون نظارت و اجرا مطرح شده است، طراحی سوالات چند وجهی می‌باشد که ترکیبی از موضوعات مشابه در مباحث مختلف است.
یکی از بهترین راه‌ها برای شناخت این ارتباطات، تجربه‌ی افراد با سابقه در این حوزه است که زمان بسیاری با بند‌ها و مباحث سروکار دارند و به ارتباطات و جزئیات متفاوت در هر موضوع، به خوبی اشراف دارند.

بعنوان مثال دو مبحث چهارم و چهاردهم در ظاهب مرتبط نیستند. مبحث چهارم در مورد الزامات عمومی ساختمان و مبحث چهاردهم در مورد تأسیسات مکانیکی است. در صفحه ی چهلم مبحث چهاردهم بحثی پیرامون طبیعی هوا مطرح شده است و سپس به تهویه ی هوای زیرزمین می رسد و راهکاری را طبق شکل برای تهویه ی هوای زیرزمین ارائه می دهد. این روش در مبحث چهارم با عنوان مجرای خروج نور و هوا اشاره شده و چون در مبحث چهارم شکلی در این مورد معرفی نشده است،این دو مبحث می توانند در این مورد همپوشانی داشته و سؤالی از مبحث چهار مطرح شود که شکل آن در مبحث چهاردهم هم باشد. از این نوع موارد در مباحث چهارم و بیست و یکم و همچنین راهنمای ضوابط معلول نیز می توان اشاره کرد.

مرحله ششم: حل کردن تست های سال های گذشته و تست های تألیفی

بررسی تست هایی که در ادوار گذشته ی آزمون نظارت و اجرا مطرح شده است چندین ویژگی می تواند داشته باشد. یکی از آنها آشنایی با بخش های مهم مباحث مقررات ملی است.

از دیگر ویژگی های بررسی تست های سال های گذشته، آشنایی با خط فکری طراح تست ها است و اینکه با رجوع به پاسخ تست هایی که دفتر مقررات ملی اعلام می کند، می توان به روش حل نوع خاصی از تستت ها پی برد که در بسیاری از اوقا، شک برانگیز بخصوص بین دو گزینه هستند.

حل کردن تست های تألیفی استاندارد نیز تأثیر بسیاری در کسب آمادگی آزمون نظارت و اجرا دارد. این نوع تست ها، بخش هایی از منابع آزمون را که احتمال دارد مورد پرسش قرار گیرد را آشکار ساخته و داوطلبین آزمون نظارت و اجرا را با چالش های جدید آشنا می کند. از طرفی دیگر حل تست ها در مدیریت زمان سؤالات نظارت و اجرا می تواند بسیار مفید باشد.

مرحله هفتم: مرور های چندگانه

شاید بتوان گفت مرور مباحث مهم ترین بخش از مطالعه منابع آزمون نظارت و اجرا است. با مرور است که ذهن، جای مطالب را در کتاب ثبت می کند و هر چه این مرور ها بیشتر باشد موفقیت در قبولی آزمون نظارت و اجرا در دسترس تر می شود.

تیم آموزشی مهندس مهدی دریانی همراه با پشتیبانی دقیق و فرد به فرد توانسته اند با رعایت مراحل هفت گانه بالا، مهندسین متقاضی آزمون نظارت و اجرا را در کسب موفقیت یاری رسانند.